بورس بازاری است که شرکت ها در آن سهام خود را عرضه می کنند و افراد نیز با خرید وفروش آنها سعی در کسب سود دارند. این بازار دارای اصطلاحات فراوانی است و افراد برای آشنایی بهتر با این بازار باید به خوبی این اصطلاحات را درک کنند. یکی از این اصطلاحات و مفاهیم، پذیره نویسی است که در این مقاله قصد داریم به آن بپردازیم .
همان گونه که شما به خوبی می دانید شرکت ها برای این در بورس حضور می یابند که بتوانند سرمایه مناسبی را به سمت خود جذب کنند و از این طریق سریع تر و بهتر به سمت اهداف مالی خود حرکت کنند. شرکت ها بخشی از سهام خود را به بورس و به افراد ارائه می کنند. افراد با خرید این سهام،سرمایه لازم را به دست شرکت ها می دهند و سرمایه مورد نیاز آنان برای پیشرفت را فراهم می کنند.
اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم پذیره نویسی،یعنی شما سندی حقوقی را امضا می کنید و آن را می پذیرید و متعهد می شوید تا چیزهایی که در آن سند آمده را انجام دهید. در واقع روشی است برای این که افرادی که متمایل هستند بتوانند سهام شرکت ها را خریداری کنند. در این فرایند افراد اوراق بهادار را از ناشر و نماینده قانونی یک شرکت می خرند و متعهد می شوند تا تمام مبلغ قانونی آن را پرداخت کنند.
سرمایه یک شرکت توسط سرمایه گذاران یا افراد عادی تامین می شود. بر طبق قانون زمانی، شرکت سهام عام شکل می گیرد که کلیه سهام آن تایید شود یعنی کل سرمایه لازم برای این سهام تهیه شده باشد.
در فرایند پذیره نویسی سهام، در ابتدا طرح آن تشکیل می شوند و سپس این طرح به امضای همه موسسان شرکت می رسد. پس از آن که همه افراد موسس شرکت با طرح موافقت کردند، این طرح برای ثبت تحویل اداره ثبت شرکت ها یا اسناد داده می شود. پس از بررسی طرح، اداره مورد نظر اجازه انتشار پذیره نویسی را اعلام می کند.
حالا شرکت می تواند در روزنامه و نیز بانکی که از قبل مشخص شده ، اعلام کند که می خواهد پذیره نویسی کند. حالا افراد آگاه می شوندو می توانند برای آن اقدام کنند.
فرض کنید شما یک پذیره نویسی را مشاهده می کنید و می خواهید تا در آن شرکت کنید. برای این کار ورقی به شما داده می شود که “ورقه تعهد سهم” نام دارد . شما با دریافت این ورقه و قبول تعهدات آن، کار پذیره نویسی را انجام داده اید.
شما در مهلتی که مشخص می شود به بانک مراجعه می کنید، ورقه تعهد سهم را تکمیل می کنید ، آن را امضا می کنید و سپس مبلغ اسمی را به صورت نقد پرداخت می کنید و رسید آن را دریافت می کنید. ورقه تعهد سهم در دو نسخه تنظیم می شود که یکی از آنها در اختیار شما که پذیره نویس هستید قرار می گیرد و دیگری هم در اختیار شرکت خواهد بود.
یک ورقه تعهد سهم دارای مواردی چون نام شرکت، مرکز آن، سرمایه شرکت، شماره و تاریخ اجازه انتشار اعلامیه پذیره نویسی و مرکز صدور آن، تعداد سهمی که فرد متعهد به خرید آنها می شود ، نام بانک و هویت ونشانی کامل پذیره نویس می باشند.
اگر بخواهیم به طور خلاصه بگوییم پذیره نویسی یعنی فردی با پر کردن مدارکی ، متعهد می شود که بخشی از سهام یک شرکت به بخردو برخی از سرمایه شرکت را تامین کند.
خیلی ها ممکن است که عرضه اولیه را با پذیره نویسی اشتباه بگیرند چون در هر دوی آنها شما پولی را می دهید تا سهمی که تازه توسط شرکت عرضه شده است را خریداری کنید. شما باید دقت داشته باشید که این دو با هم فرق می کنند. در زیر به این تفاوت ها اشاره شده است:
در عرضه اولیه ، شما برای هر شرکت قیمت جدایی را پرداخت می کنید اما در پذیره نویسی شما قیمت اسمی سهم را که 100 تومان است پرداخت خواهید کرد. برای مثال قیمت عرضه اولیه شرکت آ و ب در هنگام عرضه اولیه متفاوت هستند اما در پذیره نویسی، قیمت خرید هر دوی آنها همان مبلغ اسمی 100 تومان می باشد.
در عرضه اولیه شما فقط چند ساعت وقت دارید تا خرید را انجام دهید و بلافاصله پس از خرید در بازار قابل معامله است. اما برای خرید سهم حاصل از پذیره نویسی شما حداکثر 30 روز وقت ثبت سفارش دارید. پس از آن که پذیره نویسی انجام شد نماد از دسترسی خارج می شود تا مراحل ثبت اداری خودش را طی نماید و دوباره به بازار عرضه شود.
تفاوت اصلی پذیره نویسی با عرضه اولیه آن است که در عرضه اولیه شرکت به ثبت رسیده است و حالا برای اولین بار در معاملات بورس عرضه می شود اما پذیره نویسی پیش از تاسیس شرکت یا صندوق و برای تامین سرمایه اولیه انجام می شود. در واقع با پذیره نویسی، شرکت ها سرمایه اولیه خود را برای فعالیت تامین می کنند اما در عرضه اولیه دنبال جذب سرمایه بیشتر و پیشرفت در جهت اهداف تجاری هستند.
قیمت برای عرضه های اولیه دارای نوسان است اما برای پذیره نویسی همان مبلغ اسمی 100 تومان است که پذیره نویس متعهد به پرداخت ان می شود.
به طور کلی می توان گفت پذیره نویسی ، برای جذب سرمایه اولیه و حضور شرکت در بورس است و می تواند بخشی از سرمایه یا همه ان را تامین کند.
شرکت ها برای این که وارد بورس شوند باید سرمایه لازم را داشته باشند. برای سرمایه یا خود موسسین باید سرمایه کافی را با خود بیاورند یا این که سرمایه را از جاهای مختلف تامین کنند. یکی از راه های جذب سرمایه این است که از طریق پذیره نویسی، سرمایه افراد را به سمت خود بکشانند.
برای این کار شرکت، بخشی از سهام خود را عرضه می کند و با مبلغ اسمی مشخص آن را به فروش می رساند. به این کار پذیره نویسی می گویندو در افراد سندی را امضا می کنندو مفاد آن را می پذیرند. زمانی که پذیره نویسی سهام انجام می شود، افراد با پرداخت پول لازم می توانند شریک شرکت شوند و بخشی از سهام شرکت را مال خود کنند.
برای این که یک شرکت بتواند با پذیره نویسی، سرمایه اولیه را به سمت خود جذب کند باید ابتدا طرح ان را در شرکت تصویب و سپس آن را از طریق مراجع لازم ثبت کند.
پس از آن می تواند اعلام کند تا افراد برای پذیره نویسی مراجعه کنند. پذیره نویس ها با پر کردن سندی به نام ورق تعهد سهم، متعهد می شوند که با پرداخت مبلغ اسمی تعداد سهم مشخصی را مال خود کنند. در این ورق مواردی چون تعداد سهم، نام شرکت، نام بانک و هویت پذیره نویس و دیگر موارد درج شده است.
عرضه اولیه مربوط به ارائه در بورس پس از ثبت است اما پذیره نویسی پیش از ثبت شرکت و آغاز فعالیت در بازار سرمایه است. شما نباید آن را با عرضه اولیه اشتباه بگیرید. در پذیره نویسی همه شرکت ها شما مبلغ 100 تومان را برای سهم ها پرداخت می کنید در حالی که برای عرضه اولیه این موضوع تفاوت دارد.
اگر دنبال این هستید که در بورس موفق باشید و بتوانید سود خوبی از آن کسب کنید باید به درستی آموزش ببینید. شما باید اصطلاحات ومفاهیم بورس را به خوبی یاد بگیرید و از این طریق با همه جوانب بورس آشنا شوید.
سهمیران به عنوان شعبه ای از کارگزاری حافظ سالهاست که در حال آموزش مسایل بورس است و می تواند گزینه ای بسیار مناسب برای آنهایی باشد که دنبال حرفه ای شدن در این بازار هستند.